Categorie: Leefstijl

Beginnen met bewegen na een periode van inactiviteit kan een hele opgave zijn. Toch is het belangrijk voor je gezondheid om in beweging te komen. En het leuke is, het hoeft helemaal niet vervelend te zijn!

De touwtjes in handen
Alle begin is moeilijk, maar vooral het opstaan uit die luie stoel en moed verzamelen om daadwerkelijk te gáán zijn lastige dingen. Als je eenmaal bent begonnen valt het meestal reuze mee. Uit onderzoek blijkt, dat sporten een goed gevoel geeft, omdat het gevoel van zelfcontrole wordt vergroot. Het gevoel dat je zelf bijdraagt aan het verbeteren van je gezondheid voelt krachtig en goed. Bovendien merk je, vooral in het begin, dat je kracht en conditie met sprongen vooruit gaan. En bedenk; als je net begint hoef je nog geen topniveau te hebben! Je kunt bijvoorbeeld beginnen met wandelen en eventueel later gaan hardlopen. Forceer niets en luister naar je lichaam. Als je pijn hebt, doe dan rustiger aan of stop en probeer het later nog eens.

Wat wil je?
Wat de ene persoon geweldig vindt om te doen, vind de ander bijvoorbeeld niks. Er zijn ontzettend veel activiteiten die je kunt doen, dus waarom zou je niet kiezen voor de leukste? Zeker als je begint met sporten is het belangrijk om iets te doen wat je ligt. Heb je ooit een sport gedaan die je leuk vond? Die kun je weer oppakken. Of probeer juist iets heel anders. Ben je het liefst buiten of vind je binnen sporten prima? Je kunt bijvoorbeeld gaan dansen, mountainbiken, zwemmen, klimmen, skeeleren/skaten/rolschaatsen, nordic walken, wind-/golf-/kitesurfen, longboarden of steppen, in de winter skiën, schaatsen, langlaufen of snowboarden. Het kan geen kwaad om buiten de gebaande paden te denken bij de keuze van een beweegvorm die bij je past.

Starten
Zorg dat je minimaal een setje sportkleding hebt dat gemakkelijk zit en past bij de activiteit die je gaat doen. Als je een buitenactiviteit doet, bedenk dan of je regenkleding nodig zou kunnen hebben, zodat het gebrek daaraan geen excuus kan zijn om niet te gaan. Misschien wil je liever niet alleen sporten, maar met een vriend of vriendin, kennis of familielid. Als je samen afspreekt ben je eerder geneigd om te gaan en de tijd zal en stuk sneller gaan. Let op dat je vlak voor het sporten geen grote maaltijden of zware snacks eet. Zorg ervoor dat je voldoende drinken meeneemt, en als je langer dan een uur weg bent ook iets gezonds te eten, zoals bijvoorbeeld een stuk fruit of gedroogd fruit, mueslireepje of sneetje volkoren brood met beleg.

Vervolg
En dan heb je de eerste keer sporten weer volbracht. Hoe was het? Voelde je je voldaan na afloop? Zie je jezelf dit vaker doen? Zo ja, plan dan vaste momenten in waarop je weer gaat. Zo niet, probeer dan iets anders wat je leuker vindt. Maar geef niet op! De beloning is een betere gezondheid, meer conditie en een strakker lichaam.

De invloed van slaap op diabetes en vooral op de bloedsuikerspiegel is in opkomst als onderwerp voor wetenschappelijk onderzoek. Het is aangetoond dat de kans op diabetes verdubbelt bij mensen die structureel 5 à 6 uur slaap per nacht krijgen. Enkele dagen slaaptekort kan er al voor zorgen dat de insulinegevoeligheid voor langere tijd omlaag gaat.

Voor een gezond en uitgerust lichaam is rond de 8 uur slaap nodig. In de volkswijsheid dat de uren voor twaalven het meest belangrijk zijn, blijkt ook een kern van waarheid te zitten. Maar te lang slapen is ook niet goed. Dat zou de kans op diabetes zelfs verviervoudigen. Op tijd naar bed en op tijd op is dus het weinig spannende advies.

Waarom slapen we?
Slapen is noodzakelijk en zonder slaap houden we het maximaal 3 a 4 dagen vol. De vraag waarom we slapen is zelfs door wetenschappers nog niet helemaal beantwoord. Waarschijnlijk ontwikkelen de hersencellen en het geheugen zich, en is slaap een onderhoudsbeurt voor het lichaam. Slaapgebrek maakt prikkelbaar en ongeconcentreerd en kan hoofdpijn en depressie veroorzaken. Een slaapschuld verstoort onze regelsystemen. Slaaptekort wordt ook geassocieerd met verhoogde kans op overgewicht. Het is mogelijk dat het alleen maar geldt voor mensen die daar gevoelig voor zijn. Er is ook een duidelijke relatie met hart- en vaatziekten en slaapgebrek.

Waarom slapen we niet?
Volgens de Nederlandse Vereniging voor Slaap en Waak Onderzoek (NSWO) vindt meer dan 40% van de Nederlanders dat ze te weinig slapen. Meer dan de helft is bij het opstaan moe, 15 procent zelfs zeer moe.

Hoeveel uur slaap iemand nodig heeft is persoonlijk. De fitheid waarmee iemand wakker wordt en overdag functioneert is een indicatie of de hoeveelheid slaap genoeg is geweest. Je kunt wel wennen aan meer of minder uren slaap, maar tot op zekere hoogte. Bij veel mensen lukt het niet om in slaap te vallen, of om de nacht door te slapen. Het kan ermee te maken hebben dat ze zich zorgen maken en blijven piekeren, dat ze teveel cafeïne hebben gedronken gedurende de dag, dat ze kleine kinderen of een snurkende partner hebben, of dat er sprake is van een meer complexe slaapstoornis. Soms worden slaapproblemen dan opgelost met slaapmedicatie. Voordat begonnen wordt met medicatie is het raadzaam eerst de volgende adviezen op te volgen:

1. Ga alleen dan naar bed wanneer je je slaperig voelt.
2. Gebruik het bed alleen om te slapen. Lezen, tv kijken, telefoneren, eten etc. zijn taboe. Seks is de enige uitzondering op deze regel.
3. Als je niet na 10 tot 15 minuten in slaap valt, sta dan op en ga naar een andere kamer. Verricht alleen ontspannende activiteiten, val niet in slaap op de bank en blijf op totdat je je weer slaperig voelt.
4. Als je nog steeds niet in slaap kunt vallen, herhaal dan instructie 3.
5. Zet de wekker altijd op een vaste tijd ongeacht de hoeveelheid slaap die je hebt gehad (slapeloze mensen hanteren vaak onregelmatige slaapschema’s om slaapverlies te compenseren; deze maatregel leert ze een consistent slaapschema te hanteren).
6. Vermijd dutjes overdag. Verder zijn er diverse factoren die onze slaap beïnvloeden.

We willen het allemaal wel; continu gelukkig zijn. Maar wat is geluk?  Iemands welbevinden bestaat uit een verstandelijk en een emotioneel deel. Tevredenheid is een verstandelijk deel en beantwoord vragen of het leven verloopt zoals gewenst en of je het heel anders opnieuw zou doen als je de kans kreeg. Bij geluk spreken we voornamelijk over het gevoelsleven, de balans van positieve en negatieve emoties. Tevredenheid en geluk vormen samen welbevinden. Nederlanders blijken het gelukkigste volk in Europa. Welgeteld 83 procent gaf aan gelukkig te voelen of hebben gevoeld, tegenover bijvoorbeeld 48 procent van de Italianen. En met een waardering van 7,6 scoren we een dikke voldoende en hebben geen reden tot klagen. Toch zijn sommige mensen veel gelukkiger dan anderen? Hoe kan dat? Onderzoekers komen tot een verrassende conclusie: geluk ontstaat niet door liefde of plezier, maar door voldoening.

Het ABC van het geluk
De taal van het geluk bestaat slechts uit drie letters. Het gaat dan om Autonomie, de vrijheid om keuzes te maken, Binding, het verbonden voelen met anderen en de Competentie, ergens goed in zijn. Vooral de B lijkt belangrijk en het hebben van vriendschappen en goede relaties met je familie, zorgt voor een groter gevoel van geluk. Autonomie en competentie vinden we terug in het begrip Flow. Flow is een bijna trance-achtige toestand waarbij de tijd vliegt. Tijdens deze toestand hoef je niet gelukkig te zijn, maar het gevoel van geluk komt daarna. Gelukkige mensen zitten vaker in deze flow. Om in de flow te komen moet de activiteit die je uitvoert aan bepaalde voorwaarden voldoen:

1. De activiteit moet een uitdaging voor je zijn
2. Je moet de activiteit wel onder controle hebben
3. Je moet snel weten of je het goed doet: resultaat zien

Als de activiteit aan deze voorwaarden voldoet, dan is de kans het grootst dat je in de flow komt. Zonder de eerste voorwaarde is er geen prikkel en dus geen verandering. Als je de activiteit niet onder controle hebt, voorwaarde 2, dan ontstaat er stress. Een uitdaging waar je geen controle over hebt, is geen uitdaging meer, maar een probleem. Positief denken zal je dan niet redden. Succes motiveert en daarom moet je resultaat van je werk kunnen zien. Terugslag is geen probleem, maar er moet dan wel weer snel feedback zijn van een succesje om in de flow te blijven.

Bijvoorbeeld: je schildert een schilderij van een landschap. Het is moeilijk om de details goed op het doek te krijgen, maar het lukt je wel. Je ziet direct het resultaat van je werk.

Doelen stellen
Verder draagt het stellen van doelen bij aan het geluksgevoel. Deze doelen hoeven niet groot te zijn, ze hoeven niet eens per se gehaald te worden, zolang je ze voor jezelf maar benoemt je voorneemt om ze te behalen. Het bedenken van een doel op zich kan erg plezierig zijn en een gevoel van autonomie (A) geven. Het hebben van een doel leidt tot zingeving. Het behalen van een doel draagt bij aan voldoening en gevoel van competentie (C). Het samen met iemand anders behalen van een doel versterkt bovendien de relatie; binding (B).

Stress is een breed begrip. Het kan slaan op fysieke stress, zoals bij een gebroken been, roken, drugs of alcoholgebruik. Emotionele stress zoals angst of woede, of stress door tijdsdruk. Het kan acute stress zijn, wanneer je computer vastloopt terwijl je een deadline hebt, of chronische stress, als je al weken slecht slaapt van je werk. Volgens Wikipedia is stress: “een vorm van spanning die in het lichaam van mensen, dieren of planten optreedt als reactie op externe prikkels en die gevolgd wordt door een bepaald patroon van fysiologische reacties.” Een beetje stress is noodzakelijk, anders zou je je bed niet uitkomen, maar als de stress te hoog oploopt kan het problemen geven.

Het wordt me teveel
Met de term ‘stress’ zoals we het in de volksmond gebruiken, bedoelen we meestal een situatie waarin we het gevoel hebben méér te moeten dan we aankunnen. We hebben het gevoel overvraagd te worden. Het lichaam reageert hier onder andere op door het afweersysteem op een lager pitje te zetten en de bloeddruk, bloedsuikerspiegel en hartslag te verhogen. Langdurige stress in deze vorm is schadelijk voor de gezondheid.

Overleven
Maar stress is ook noodzakelijk. Stress helpt ons overleven in acute levensgevaarlijke situaties. Het zorgt voor meer alertheid, hogere spierspanning en een snel reactievermogen;
je staat op scherp. Bij acuut gevaar is stress noodzakelijk om adequaat te handelen. Een hele milde vorm van stress heb je dagelijks nodig om uit bed te komen. Het gaat pas mis bij langdurige, hevige stress. Onder deze vorm van stress zit vrijwel altijd angst.

Angst
Als we kijken naar stress als angst, wordt het vaak iets eenvoudiger om de oorzaak van de stress te achterhalen. Angst voor verlies in het algemeen en liefde, goedkeuring en geld in het bijzonder is een veel voorkomende stressbron, evenals angst voor verandering en angst om alleen te zijn. Veel van onze stress heeft een of meerdere van deze angsten als bron.

Het loslaten van de angst en het (deels) loslaten van de controledrang, kan de stress verminderen. Daarbij hoort het accepteren van het gegeven dat we feitelijk niets écht onder controle hebben. Enerzijds lijkt dat eng, anderzijds lucht het ook op. We kunnen niet anders dan meebuigen met het leven.

Crisis voor vooruitgang
Vaak verandert er pas iets in ons leven wanneer stress een onhoudbare situatie is geworden. We krijgen bijvoorbeeld een burn-out en besluiten –in het meest gunstige geval- om het daarna helemaal anders te gaan doen. Natuurlijk is het wenselijk om een burn-out vóór te zijn en al eerder zaken die niet goed voelen, los te laten. Bij dit loslaten hoort een zeker vertrouwen dat een crisis soms nodig is om vooruitgang te brengen. Dat vertrouwen groeit met de ervaring dat het zo werkt. Het cliché is waar: volg je hart. Als het niet goed voelt, doe het dan niet. Er is áltijd een keuze, ook al lijkt het soms niet zo.

Voor onze leden die Coaching op Leefstijl (GLI) doen worden groepsbijeenkomsten georganiseerd. Deze bijeenkomsten staan open voor alle leden. Tijdens deze bijeenkomsten wordt er een presentatie gegeven over een onderwerp op het gebied van leefstijl. Daarnaast is er de mogelijkheid om vragen te stellen. De presentaties zijn terug te vinden in onze Lijfstijl app onder het tegeltje ‘Leefstijl cursus’.

Elke maand is er een ander onderwerp. Voor de maand januari zijn de onderwerpen: ‘Eenzaamheid’ en ‘Persoonlijke eigenschappen en kwaliteit’.

Voor januari zijn de bijeenkomsten op de volgende data gepland:
Oostburg: maandag 23 januari van 9.30u tot 10.30u.
Hulst: donderdag 26 januari van 11.40u tot 13.00u.

Als je een bijeenkomst wil bijwonen, neem dan contact op met je coach, dan zorgen we dat je hiervoor wordt ingeschreven. Je kan jezelf ook inschrijven via de Lijfstijl app!

Hopelijk tot dan!