Emotioneel eetgedrag
Wat is emotioneel eetgedrag? Psychische problemen kunnen vaak aanleiding zijn van minder gezond eetgedrag. Voedsel wordt gebruikt om problemen als het ware ‘weg’ te eten. Een te hoog lichaamsgewicht is dan eigenlijk het gevolg van situaties die men niet in de hand heeft.
Negatieve emoties
Zo kan afwijkend eetgedrag het gevolg zijn van negatieve emoties zoals stress, woede, verdriet of verveling. Maar vaak ook onderliggende verdrongen problemen, uit de vroege jeugd kunnen aanleiding zijn. Vaak kan men zich hier niets meer van herinneren. In het gedrag is het vaak te herkennen aan een gevoel van minderwaardigheid en verlegenheid door een gebrek aan zelfvertrouwen.
Maar slechte ervaringen in de jeugd hoeven lang niet altijd oorzaak te zijn van emotioneel eten. Ook conflicten. Bijvoorbeeld een ruzie of problemen met de partner of op het werk kunnen een oorzaak zijn van afwijkend eetgedrag. Eten kan de zorgen voor heel even naar de achtergrond laten verdwijnen. Het kan dus verleidelijk zijn om bij stress, ruzies, spanningen of onvrede iets lekkers te eten, om de aandacht te verleggen.
Aangeleerd gedrag
Het eten bij emoties is aangeleerd gedrag. Het kan bijvoorbeeld ontstaan zijn doordat je ouders vroeger een snoepje gaven als je verdrietig was of als ze geen tijd voor je hadden. Je leert daardoor dat snoepen helpt om je weer beter te voelen, terwijl dat in werkelijk niet echt zo is. Snoepen zorgt er maar heel even voor dat je je beter voelt en daarna voel je je over het algemeen juist slecht. Bijvoorbeeld doordat je daarna een schuldgevoel of misselijkheid ervaart. Ook is het natuurlijk een ongezonde gewoonte en werkt het overgewicht in de hand.
Bewustwording is het sleutelwoord
De echte oplossing voor gewichtsproblemen als gevolg van een psychische oorzaak ligt in eerste instantie bij de bewustwording dat het eetgedrag een gevolg is van negatieve emoties en vervolgens de wil om het te veranderen. Pas als je je hiervan bewust bent, zul je in staat zijn om de onderliggende problematiek, al dan niet met professionele hulp, op te lossen. De oplossing van een dergelijk probleem komt natuurlijk niet van de ene op de andere dag. Maar is vaak een langdurig proces.
Wat kun je doen?
Het is niet altijd nodig om professionele hulp te zoeken bij het oplossen of onder controle krijgen van een emotioneel eetprobleem. Alleen bewustwording en de wil om er iets aan te veranderen kunnen al genoeg zijn. Voldoende wilskracht is bij de meeste afslankers al aanwezig.
Ga na of je emotioneel eetgedrag vertoont. De eerst volgende keer dat je de koelkast, snoepkast of -la opentrekt, probeer dan heel bewust te voelen of je echt honger hebt, of dat je afleiding zoekt. Heb je op dat moment ook trek in een rauwe wortel? Dán heb je waarschijnlijk echt trek. Kies voor gezonde voeding die verzadigd, zoals rauwkost, fruit of magere zuivel met muesli (zonder suiker). Zo niet, dan kun je beter iets gaan doen om je af te leiden, zoals wandelen (met de hond), een tijdschrift of boek lezen, huishoudelijk werk of een hobby.