Een chronische aandoening heeft veel invloed op het leven. Je wordt belemmerd in allerlei dagelijkse activiteiten en dat maakt het leven soms heel zwaar. Toch vinden we manieren om door te gaan en het draaglijk te maken. Dit doen we door ons een zogenaamde copingstijl toe te eigenen.
Coping is een begrip uit de psychologie, waarmee de manier waarop iemand met problemen en stress omgaat, wordt bedoeld. Vaak in meer acute situaties.
Typen copingstijlen
Mensen hanteren bewust en onbewust verschillende stijlen die je als meer gezond of juist meer ongezond zou kunnen bestempelen. Er zijn grofweg zeven copingstijlen, ingedeeld in probleemgerichte coping en emotiegerichte coping. Bij probleemgerichte coping probeer je het probleem op te lossen, bij emotiegerichte coping probeer je de gevoelens die het probleem veroorzaakt te veranderen. Of een stijl gezond of juist ongezond is, hangt van de context af. Emoties uiten is in de meeste gevallen nuttig en leidt vaak tot verlichting, zolang je jezelf of anderen daar niet mee schaadt. Aan de andere kant kunnen geruststellende gedachten ook doorslaan. Als je vindt dat het altijd erger is voor een ander, kun je op een gegeven moment vinden dat wat jij mankeert niets voorstelt, met als gevolg het degraderen van jezelf.
Het is normaal dat je meerdere copingstijlen hebt, misschien zijn er enkele of is er één die je vaker bij jezelf herkent. Niet iedere stijl is altijd effectief, daarom is het hebben van meerdere stijlen nuttig, overwegend uit de categorie oplossingsgerichte coping.
Oplossingsgericht betekent hier niet dat je het probleem, bijvoorbeeld een chronische aandoening, (altijd) op kunt lossen. Maar misschien kan er een stijl gevolgd worden uit deze categorie die goed is voor jou en goed is voor je omgeving. Anders gezegd een gezonde copingstijl die leidt tot acceptatie, (zelf) compassie, verminderen van negatieve emoties en daardoor verzachtende omstandigheden.
Voorbeelden
Ongezonde coping: wanneer je van nature mensen vermijdt als je niet lekker in je vel zit, waardoor je je uiteindelijk nog rotter gaat voelen.
Gezonde coping: kun je dan in het vervolg sociale steun zoeken?
Ongezonde coping: wanneer je jezelf de schuld geeft van iets wat gebeurd was, waardoor de situatie nog vervelender wordt.
Gezonde coping: kun je dan proberen zelfcompassie te hebben, door de situatie te aanvaarden en vervolgens vriendelijk te zijn voor jezelf?
Deze voorbeelden geven je misschien wat richting, maar bedenk dat een copingstijl persoons- en situatiespecifiek is. Coping gaat niet over opgeven, maar over doorgaan met het leven, het vereist actie, hoe klein en hoe zwaar ook.
Opdracht:
Welke ongunstige copingstijl(en) herken je bij jezelf en zou je willen veranderen?
Welke copingstijl(en) zou je je eigen willen maken? Wat levert het je op?
Wat is de uitdaging om deze copingstijl(en) eigen te maken?
Wat heb je nodig om het te bereiken?
